به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، بلومبرگ به‌نقل از آژانس رسمی مطبوعات عربستان سعودی، اقدامات انجام شده برای جمع‌آوری درآمد و عقلانی کردن هزینه‌ها را حدود 100 میلیارد ریال (26.6 میلیارد دلار) برآورد کرد. محمد الجدان، وزیر دارایی عربستان سعودی روز دوشنبه در مصاحبه تلفنی گفت: مخارج کل برای سال 2020 نزدیک به آنچه برنامه‌ریزی شده خواهد بود و همزمان این مبالغ پس‌انداز شده به‌شکل مراقبت‌های بهداشتی و کمک به مشاغل دوباره اختصاص خواهد یافت.
الجدان گفت: «این اولویت‌ها عبارتند از: مراقبت‌های بهداشتی و معیشت مردم. ما می‌خواهیم مطمئن شویم که قدرت مالی خود را تا وقتی اقتصاد از حالت قرنطینه خارج شود، حفظ می‌کنیم، ما می‌توانیم از اقتصاد حمایت کنیم.»
بزرگ‌ترین صادرکننده نفت جهان که در حال حاضر تحت یک برنامه سختگیرانه برای مهار گسترش کرونا ویروس قرار دارد، با بحران دوم ناشی از سقوط قیمت‌ها در بازارهای جهانی نفت روبه‌رو است. این آشفتگی درآمد دولت را کاهش داده است - که بیشتر آنها از نفت خام ناشی می‌شود - و از زمان آخرین روند قیمت نفت در سال 2014، روند بهبود اقتصادی شکننده پادشاهی را مختل کرده است. قیمت نفت برنت در ماه مارس بیش از 50 درصد کاهش یافت که همین امر باعث شد که دارایی‌های خالص خارجی بانک مرکزی سعودی هر ماه بیش از 27 میلیارد دلار کاهش یابد.
آنچه اقتصاددانان ما می‌گویند...
الگوی اقتصادی عربستان سعودی شکسته شده است. دولت برای مقابله با شوک ویروس نتوانسته است در سال‌های اخیر فضای مالی ایجاد کند. این کشور در شرایطی که اقتصاد دچار انقباض بی‌سابقه‌ای شده است، هزینه‌ها را بشدت کاهش داده و مالیات را افزایش. مجموعه ابزار سیاستگذاری که تاریخ آن گذشته است و این سیاست‌ها به‌جای آنکه به ثبات کمک کند به نوسانات رشد یاری می‌رساند.»
ذوب شدن بازارهای جهانی نفت پیامدهای گسترده‌ای برای عربستان سعودی داشته است. به‌گفته افرادی که آگاهی از این موضوع دارند، غول نفتی دولتی عربستان سعودی- آرامکو- در حالی که کاهش قیمت‌های نفت بر منابع مالی آن فشار زیادی وارد می‌کند، در حال گفت‌و‌گو در خصوص پرداخت بهای بیشتر برای به دست آوردن سهام کنترل‌کننده در شرکت‌های بنیادی عربستان سعودی است. یکی از این افراد گفت: همچنین این غول در حال سبک و سنگین کردن آن است که آیا می‌تواند چیزی نزدیک به 69 میلیارد دلاری که بر چسب قیمتی بر این شرکت خورده را کاهش قیمت دهد.
تخصیص مجدد هزینه
اندکی پس‌از طلوع آفتاب که نشانگر آغاز روزه روزانه ماه مبارک رمضان برای نمازگزاران است، دولت اقدامات جدید ریاضتی را بالفور اعلام کرد.
در میان بزرگ‌ترین اقدامات، مالیات بر ارزش افزوده کشور است که از اول ماه جولای از 5 درصد به 15 درصد افزایش می‌یابد. این اقدام احتمالاً بین شهروندان که تازه به مالیات جدید عادت کرده بودند و از سال 2018 تازه شروع شده بود، جنجال برانگیز باشد. همچنین این کار از زمانی آغاز می‌شود که بسیاری از مردم در حال دست و پنجه نرم کردن با کاهش درآمدهای حاصل از مرخصی‌های اجباری ناشی از کرونا هستند و در کنار آن کسب و کارهایی که برای زنده ماندن تلاش می‌کنند و هزینه‌های خود را کاهش داده‌اند.
الجدان گفت: افزایش مالیات تأثیر چندانی بر درآمد در سال‌جاری ندارد چرا که مردم هزینه کمتری تحت منع مقررات رفت و آمد پرداخت می‌کنند، اما این کار «بیشتر در سال آینده و سال‌های بعد که ما از بحران کووید19 خارج می‌شویم کمک خواهد کرد.»
دولت با شروع ماه ژوئن، اقدام به پایان دادن کمک هزینه‌های زندگی که به‌کارگران دولتی داده بود می‌کند. این کمک هزینه که ماهانه بالغ بر 1000 ریال می‌شد در سال 2018 و پس از شکایت شهروندان مبنی بر تأثیر مالی اقدامات ریاضتی که ناشی از کاهش درآمدهای نفتی در آن سال بود، اعطا شده بود. هرچند که قرار بود این کمک هزینه موقت باشد و به همین خاطر دولت تصمیم گرفت آن را فسخ کند، الجدان گفت که اثر این فسخ «خیلی محدود» است.
وی گفت: «آنچه از اقدامات اعلام شده دیدیم مواردی است که تیم اقتصاددانان و دیگر کارشناسان فکر می‌کردند کمترین آسیب به اقتصاد و قدرت مالی کشور خواهد زد.»
تأخیر پروژه‌ها
تأخیر دولت در اجرای پروژه‌ها یا اصلاح برخی از پروژه‌ها باعث می‌شود که هزینه‌های سرمایه‌ای نیز تحت تأثیر قرار گیرند. الجدان می‌گوید که بخشی از این کار به خاطر تأثیر اجتناب‌ناپذیر از مسائل زنجیره‌ای مرتبط با کروناویروس و اقدامات ایمنی ناشی از آن است. وی نمونه‌ای را که ذکر می‌کند پروژه گسترش مسجد الحرام در مکه است که دولت «برای محافظت از سلامتی کارگران ساختمانی» مجبور به کاهش چشمگیر هزینه سرمایه‌ای آن شد.
برخی از پروژه‌های بزرگ پادشاهی که شامل برنامه‌هایی برای ساخت یک قطب گردشگری در دریای سرخ و «شهر تفریحی» در خارج از ریاض است، زمان اجرای آنها بیشتر به طول خواهد انجامید. الجدان گفت: «ممکن است آنقدر سریع که قبلاً بود نباشد، اما آنها همچنان ادامه خواهند داشت.»
همچنین هزینه‌های برنامه تحول اقتصادی «ویژن 2020» که ولیعهد محمد بن سلمان، آن را ارائه داده بود نیز کاهش می‌یابد.
سرانجام کمیته‌ای در خارج از چتر خدمات دولتی برای مطالعه حقوق و مزایای پرداخت شده توسط تعدادی از نهادهای دولتی جدید که در آن به کارمندان اغلب به میزان قابل توجهی بیشتر از کارگران معمولی دولتی پرداخت می‌شود، تشکیل شده است چنین اشخاصی شامل برنامه‌های ویژن 2030 می‌شوند. به کمیته گفته شد که ظرف 30 روز پیشنهادهای خود را ارائه دهد.
وی گفت: «این کمیته می‌خواهد مقیاس حقوق و مزایای این نهادهای جدید را بررسی کند و منطق بیشتری به دست آورد و اطمینان حاصل کند که ما دستمزدهای اضافی یا مزایای غیرضروری که تحریف‌کننده بازار کار است، نداریم.»
الجدان گفت که کمک‌های دولت به نیازمندان سعودی باقی خواهد ماند. اندکی پیش از اعلام این اقدامات، پادشاه سلمان دستور داد مبلغ 1.85 میلیارد ریال برای توزیع مناسبت ماه رمضان بین دریافت‌کنندگان رفاه دولت توزیع شود. این پرداخت‌ها شامل 1000 ریال برای هر خانواده و 500 ریال برای هر وابسته به آن خانواده است.