آمارهای رسمی از حجم کل نقدینگی تا پایان پاییز پارسال نشان می‌دهد حجم کل نقدینگی رقمی برابر با 2440هزار میلیارد تومان بوده؛ با توجه به اینکه نرخ رشد نقدینگی 28درصد است، می‌توان حدس زد که جمع کل نقدینگی در بهار امسال به محدوده 3هزار میلیارد تومان رسیده است. حرکت این نقدینگی تورم زا که گفته می‌شود سرعت رشدش از فصل آخر پارسال بیشتر هم شده، از ابتدای امسال از یک‌سو به رشد نماگرهای بورس منجر شده و از طرف دیگر قیمت طلا و ارز را به سمت صعود برده است. در طول هفته‌های اخیر، فشار نقدینگی به حدی بوده که ویروس رشد قیمت‌ها به بازار کالا و خدمات هم سرایت کرده؛ نمونه عینی این روند را در بازار خودرو یا حتی بازار میوه و مواد خوراکی می‌توان مشاهده کرد. به‌نظر می‌رسد سرریز نقدینگی وارد شده به بورس؛ در حال هجوم به سایر بازارهاست.

سیلاب نقدینگی درصورت مهارنشدن به رشد تورم دامن خواهد زد؛ این واقعیت موجب نگرانی کارشناسان و دولتمردان شده است. دولت از ابتدای امسال تلاش می‌کند تا سیلاب نقدینگی را از سایر بازارها به سمت بورس هدایت کند. با این حال سیگنال‌هایی که این روزها از بازارهای طلا و ارز و برخی دیگر از بازارها، نظیر خودرو، مخابره می‌شود؛ نشان می‌دهد شدت جریان رشد نقدینگی بیشتر از آن است که بتوان آن را به راحتی حبس کرد. علی سعدوندی، کارشناس پولی و بانکی در این‌باره می‌گوید: از سال 92تا 96حجم شبه پول مرتب افزایش یافته و رشد پول بسیار محدود بود و موجب شد تورم نزولی شود، اما حالا عکس این قضیه در حال رخ دادن است. به گفته او، انباشت تورمی که در گذشته حادث شده، اکنون در حال آزاد شدن است. به گفته او، حساسیت ماجرا از آنجا مشخص می‌شود که به تازگی نقدینگی جدید خلق شده بیشتر به‌صورت پول نمود پیدا کرده و برخلاف شبه پول که در حساب‌های بانکی انباشته می‌شود؛ پول، نوعی نقدینگی آماده مبادله است. او تأکید کرد: امسال بخش عمده‌ای از پول‌های تازه در بازار سرمایه جذب شده؛ حال اگر زمانی وضع بازار سرمایه دگرگون شود بدون شک این پول‌ها درقالب تورم نمود پیدا خواهد کرد.

محدوده مقاومت بازار سهام 

داده‌های آماری نشان می‌دهد که فشار شدید نقدینگی از ابتدای امسال به رشد شدید شاخص‌های بورس منجر شده، چنان که طبق گفته‌های حسن قالیباف اصل، امسال روزانه 1500میلیارد تومان پول جدید وارد بازار شده است. اطلاعات آماری  نشان می‌دهد که در 2‌ماه گذشته، 40هزار میلیارد تومان نقدینگی وارد بازار سهام شده؛ این رقم برابر با کل نقدینگی وارد شده به بازارسهام در سال گذشته است. فشار شدید نقدینگی موجب شده ارزش کل روزانه معاملات بورس به 20هزار میلیارد تومان برسد. ورود این حجم از پول‌های پرقدرت موجب شد تا این هفته منحنی شاخص کل بازار سهام از مرز تاریخی یک میلیون واحد هم عبور کند. با این حال به زعم تحلیلگران تکنیکال، اکنون شاخص کل بورس تهران به منطقه‌ای حساس، به لحاظ تکنیکالی رسیده و در روزهای آینده با ناحیه مقاومت یک میلیون و 50تا یک میلیون و 65هزار واحد مواجه خواهد شد و چنانچه شاخص بورس در این محدوده با اصلاح مواجه نشود، این احتمال وجود دارد که به سرعت رکوردهای تاریخی، باور نکردنی و تازه‌ای در بورس ثبت شود. بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که احتمالا با توجه به فشار شدید نقدینگی شاخص بورس قادر خواهد بود حتی از مقاومت کنونی هم عبور کند. پیش از این حسین عبده‌تبریزی، دبیرکل سابق بورس درباره دلایل رشد بورس گفته بود: شاخص بورس فعلا رو به صعود است. با این وضع می‌توان حدس زد پول‌ و نقدینگی بسیاری از خانوارها، وارد بازار سهام شده است.

محدوده مقاومت بازار ارز

اما در بازار ارز هم اوضاع به همین منوال است؛ اواخر پارسال قیمت هر دلار آمریکا پس از یک دور رشد تا محدوده 17هزارتومان پیش رفت اما با اعمال سیاست‌های کنترلی و عملیات بازارگردانی موفق بانک مرکزی با نزول مواجه شد. این اتفاق از ابتدای امسال تاکنون دوبار تکرار شده و محدوده 16800تا 17هزار تومان به خط مقاومت قیمت دلار تبدیل شده، اما ظرف روزهای گذشته قیمت هر دلار آمریکا بار دیگر شیب صعودی پیدا کرده، ظرف چند روز گذشته قیمت هر دلار آمریکا دست‌کم 600تومان افزایش یافته؛ به‌طوری که در مبادلات روز یکشنبه، قیمت هر دلار آمریکا حتی در محدوده 16هزارو 660تومان مبادله شد. برآورد می‌شود چنانچه قیمت هر دلار آمریکا بتواند از این محدوده تراکم یا ناحیه مقاومت خارج شود؛ به سرعت با رشدهای بیشتری مواجه خواهد شد.

با وجود اینکه عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی، طبق سنت 2سال گذشته‌اش، در این محدوده حساس قیمت، از بالا بودن میزان ذخایر ارزی بانک مرکزی خبر داده و برای فعالان کف بازار کری خوانده؛ اما تحلیلگران بر این باورند که به‌دلیل محدودیت‌های زیاد دولت در تامین ارز نمی‌توان انتظار داشت قیمت دلار با نزول مواجه شود. مهدی رضایتی تحلیلگر بازارهای مالی درباره احتمالات رشد قیمت دلار می‌گوید: فعلا شواهدی مبنی بر اینکه قرار است قیمت دلار نزولی شود در اختیار نداریم. سینا سلیمانی دیگر تحلیلگر بازارهای مالی هم در این‌باره معتقد است: کاهش درآمدهای ارزی دولت که با شیوع کرونا تحت فشار بیشتری قرار گرفته، رشد حجم نقدینگی و انتظارات تورمی، باعث شده احتمال رشد نرخ ارز به‌طور قابل توجهی افزایش پیدا کند.

محدوده مقاومت بازار طلا

اما ضلع سوم تصویر این هفته اقتصاد ایران را بازار طلا تکمیل می‌کند؛ جایی که همگام با رشد نرخ ارز، قیمت طلا هم در حال صعود است. بسیاری از تحلیلگران بازار‌های مالی هشدار می‌دهند که امسال اقتصاد ایران یکی از بی‌سابقه‌ترین تورم‌ها را تجربه خواهد کرد؛ تورمی که حتی ممکن است تا سطح 60درصد هم افزایش یابد. در نتیجه بازار طلا و خرید طلا برای افرادی که از تخصص لازم برای سرمایه‌گذاری در بورس برخوردار نیستند گزینه مناسبی است.

براین اساس به‌نظر می‌رسد بخشی از نقدینگی خانوارها ظرف روزهای گذشته راهی بازار طلا شده و زمینه رشد قیمت‌ها را فراهم کرده است. برخی تحلیلگران می‌گویند: خانوارهایی که به هر دلیلی فرصت حضور در بازار سرمایه را پیدا نکرده‌اند؛ به‌دلیل انتظارات تورمی، در تلاشند برای جلوگیری از کاهش ارزش دارایی‌هایشان، طلا بخرند. کالایی که برای بسیاری از خانوارهای ایرانی اتمسفر فعالیت در آن آشناست. چنان که مجید شاکری از کارشناسان بازارهای مالی در پاسخ به این پرسش که به مردم توصیه می‌کنید در کدام بازار سرمایه‌گذاری کنند می‌گوید: توصیه خیلی ساده این است که من ارز نمی‌خرم. اما به‌نظرم بازار طلا در بلندمدت سود ده خواهد بود. محمد کشتی آرای، نایب‌رئیس اتحادیه طلاوجواهر هم ضمن تأیید ورود تقاضاهای جدید به بازار طلا می‌گوید: تقاضا برای خرید سکه و طلای خام زیاد شده، به‌نظر می‌رسد افرادی که نمی‌توانند وارد بورس شوند، سرمایه‌های خرد را وارد بازار طلا و سکه کرده‌اند. افزایش تقاضا برای خرید طلا موجب شده نرخ هر مثقال طلا که به‌عنوان مظنه نرخ طلا در کف بازار حائز اهمیت است، روز یکشنبه به سطح مقاومت 2میلیون و 888هزار تومان و محدوده روانی 3میلیون تومان نزدیک کرد. برآورد‌ها نشان می‌دهد با توجه به کشش قیمتی که در بازار طلا به سمت ارقام بالاتر وجود دارد؛ چنانچه قیمت هر مثقال طلا تحت‌تأثیر فشار شدید نقدینگی، از مرز 3میلیون تومان عبور کند، پتانسیل متورم شدن قیمت‌ها در بازار طلا بسیار بالا خواهد رفت.